MKDNiS logo Czarne 1

Program Ochrona zabytków
Zadanie pn. Drozdowo, dwór Lutosławskich, Muzeum Przyrody
(XIX w.): wymiana pokrycia dachowego wraz z rynnami,
wymiana świetlika oraz renowacja kominów w części willowej
muzeum dofinansowano ze środków
Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu

008Fascynacja kamieniem sięga czasów prehistorycznych, kiedy to w epoce kamiennej z fragmentów krzemieni tworzono narzędzia. Wraz z rozwojem ludzkości kamień zaczął przyjmować inne znaczenie. Z funkcji użytkowej, zyskał rolę kulturową oraz dekoracyjną. W neolicie (V – II w. p.n.e.) narzędzia używane były w obrzędach religijnych. Minerałom i skałom często przypisywano właściwości magiczne, tworzono z nich różnego typu amulety. Dziś także zachwycamy się pięknem kamieni ozdobnych, nie zdając sobie sprawy, że wiele z nich występuje na terenie Polski – np. jedne z najpiękniejszych na świecie agaty oraz najbardziej polski z kamieni szlachetnych używanych w jubilerstwie – krzemień pasiasty. O nich właśnie jest wystawa "Minerały i skały ozdobne Polski" przedstawiająca wybrane okazy ze zbiorów PAN Muzeum Ziemi w Warszawie.

Podczas otwarcia wystawy wiele ciekawych informacji przekazali zgromadzonym goście z Muzeum Ziemi, współtwórcy wystawy: dr Roksana Maćkowska, geolog, geochemik, petrograf, członek Polskiego Towarzystwa Meteorytowego oraz mgr Adam Pieliński, opiekun zbiorów skał i minerałów w Muzeum Ziemi.

Wystawa podzielona jest na kilka bloków tematycznych. Pierwszy z nich dotyczy wiadomości ogólnych na temat minerałów i skał. Przedstawione zostały tutaj warunki, jakie musi spełniać dana substancja, żeby zgodnie z definicją została uznana za minerał. W tej części można uzyskać informacje dotyczące podziału, właściwości oraz zastosowania skał. Do najważniejszych surowców skalnych Polski, przedstawionych na wystawie należą granity, marmury i wapienie.

W dalszej części przedstawiona została historia wydobycia surowców mineralnych na terenie Polski, począwszy od epoki kamienia gładzonego. Pierwszym surowcem wydobywanym na terenie naszego kraju był krzemień, służący do wyrobu narzędzi. Największa kopalnia tej skały istniała w Krzemionkach Opatowskich, funkcjonowała ona do II wieku przed naszą erą, kiedy to rozpoczęła się epoka żelaza. W kolejnych wiekach w Polsce rozwijało się górnictwo, zarówno surowców metalicznych (m.in. żelaza, miedzi, niklu, cynku i ołowiu), jak i chemicznych (sól kamienna, siarka) oraz skalnych (wapień, piaskowiec, granit, marmur). Zaczęto poszukiwać także minerałów ozdobnych oraz kamieni dekoracyjnych.

Kolejny blok tematyczny dotyczy poszczególnych grup minerałów najczęściej występujących na terenie Polski. Omówione zostały minerały o barwie zielonej oraz należące do grupy krzemionki. Do najciekawszych zielonych kamieni należą chryzopraz i nefryt. Natomiast w skład bardzo licznej grupy krzemionki wchodzą różne odmiany barwne kwarcu (m.in. fioletowy ametyst, żółty cytryn, czarny morion i bezbarwny kryształ górski), chalcedonu (agat, karneol), opal oraz skały krzemionkowe (krzemień, jaspis).

Na zakończenie przedstawiono najsłynniejsze polskie stanowiska mineralogiczne. Najwięcej minerałów szlachetnych i ozdobnych można znaleźć na Dolnym Śląsku, a dokładniej w Sudetach. Eksploatacja na tym terenie rozpoczęła się już we wczesnym średniowieczu. Zwiedzający wystawę mogą poznać informacje praktyczne dla poszukiwaczy minerałów i skał; w poszukiwaniach pomocne będą też opisy najważniejszych lokalizacji, takich jak Kletno, Wilcza Poręba, Lubiechowa czy Nowy Kościół.

Wystawa będzie czynna do końca 2017 roku.

  • 001
  • 002
  • 004
  • 005
  • 007
  • 008
  • 009
  • 010
  • 012
  • 013
  • 041
 

Additional information